یکی از عباراتی که در بازار ملک بسیار به گوش میخورد, مبیع و ثمن معامله است. در این مقاله از فایل املاک میخواهیم به تعریف این عبارت و قوانین آن به صورت کامل بپردازیم. حال که در مقاله نکات حقوقی بین موجر و مستاجر اطلاعات و قوانین بین موجر و مستاجر را آموختیم لازم است که از قوانین و شرایط مبیع و ثمن معامله هم کامل مطلع شویم که معامله ای ایمن داشته باشیم. در لغت ثمن به معنای بها است و در متون فقهی و حقوقی کشور ایران، منظور پول و مالی است که در قبال فروش کالا حاصل می شود. مبیع هم به معنای کالا یا هر چیزی است که به فروش می رسد و یا خریده می شود. اما این یک پاسخ مختصر است در جواب مبیع و ثمن معامله چیست؟

این واژه ها به همین جا ختم نمی شوند و با معاملات و قوانین فقهی و حقوقی کشور در ارتباط می باشند. هر کدام شرایطی دارند که باید رعایت شوند تا بیع یا معامله به درستی انجام بگیرد.

برای توضیح در مورد این عبارات به واژه های دیگری نیز برخورد می کنید که باید تعاریف آن ها را نیز بدانید تا بتوانید کاملا متوجه موضوع شوید. واژه ها و عباراتی مانند مبایعه نامه، و...

مبیع و ثمن معامله چیست؟ ثمن در مبایعه نامه چیست؟

برای این که بدانید ثمن در مبایعه نامه چیست؟ ابتدا باید بدانید مبایعه نامه چیست. در ادامه به توضیح آن می پردازیم.

مبایعه به معنای خرید و فروش است و مبایعه نامه قراردادی می باشد که در آن اموال خرید و فروش می شوند. این خرید و فروش را بیع می گویند. در انجام بیع، مبیع و ثمن با یکدیگر مبادله می شوند. این به معنی پرداخت ثمن در قبال دریافت مبیع می باشد. گفتیم که ثمن به معنای ارزشی است که می توان روی یک کالا یا مبیع گذاشت. در تعریف دیگر ثمن صرفا به معنای پول حاصل از فروش کالا نیست. ثمن صرفا هم ارز و هم اندازه با ارزش اقتصادی یک کالا نیست. در واقع قیمت ریالی کالا که در ازای انتقال مالکیت کالا به فروشنده تعلق می گیرد، هم اندازه با ثمن معامله است.

در متون فقهی و حقوقی اصطلاح عقد معاوضی به معنی این است که در قبال مالی که معامله می شود (در قبال مبیع)، باید عوض(پول یا ثمن) قرار بگیرد و این دو باید با یکدیگر برابر باشند. بیع نیز یک عمل معاوضی است و مبیع و ثمن باید از نظر عرفی ارزشی آن ها با هم یکسان باشند.

شیوه های پرداخت مبیع و ثمن معامله چیست؟

پرداخت ثمن از سوی خریدار به طرق مختلفی صورت می گیرد. شیوه های مختلف پرداخت ثمن شامل حال، وعده دار و اقساطی است. اصل کلی بر این است که پرداخت در زمان حال و بدون مدت صورت بگیرد. به این شکل معامله، معامله نقدی گفته می شود. ولی در صورتی که طرفین با یکدیگر توافق کنند می توانند پرداخت را به صورت اقساطی یا وعده دار (نوشتن چک) انجام دهند. در صورت توافق دو طرف قرارداد بر سر پرداخت اقساطی یا وعده دار، فروشنده تا زمان سررسید مهلت حق دریافت ثمن را ندارد.

اگر ثمن معامله پرداخت نشود، حکم مبیع و ثمن معامله چیست؟

حین عقد تمام قراردادها هر کدام از دو طرف قرارداد ملزم به اجرای تعهداتی می شوند که پرداخت ثمن در یک مبایعه یکی از این موارد است. اگر خریدار از پرداخت ثمن خودداری کند، بر اساس قانون فروشنده حق این را دارد که معامله را فسخ کند زیرا خریدار به تعهد خود پایبند بوده است. همچنین فروشنده می تواند خریدار را از طریق دادگاه ملزم به پرداخت ثمن کند.

تا زمانی که خریدار از پرداخت ثمن خودداری کند، فروشنده هم می تواند از انجام تعهدات خود سر باز بزند و انجام آن ها را منوط به زمانی کند که خریدار ثمن را پرداخت نماید.

پس به طور کلی عدم پرداخت ثمن سبب شکل گرفتن چند نمونه دعوای حقوقی می گردد. مطالبه ثمن، فسخ قرارداد و الزام به ایفای تعهد در قرارداد از جمله این دعاوی هستند.

اگر فروشنده تخلف کند، شرایط استرداد مبیع و ثمن معامله چیست؟

اگر معامله ای که صورت گرفته است به علت تخلف فروشنده باطل شود، و خریدار در هنگام خرید از این موضوع آگاه نبوده باشد، می تواند بعد از باطل کردن معامله به فروشنده رجوع کند و درخواست کند که ثمن پرداخت شده را مسترد کنند. در شرایطی که مدت زمان زیادی از پایان یک معامله گذشته باشد، خریدار می تواند در خواست کند که ثمن معامله ای که باطل شده است به نرخ روز پرداخت شود و این دادخواست را به دادگاه ارائه دهد.

حکم عدم ذکر مبیع و ثمن معامله چیست؟

هنگامی که طرفین مبایعه با یکدیگر قراردادی را عقد کرده اند ولی ثمن معامله را در قرارداد ذکر نکرده اند اما در مورد شرایط معامله به توافق رسیده اند و از ثمن معامله با خبر بوده و مقدار آن مشخص است، قرارداد هیچ ایرادی ندارد و کاملا درست است. اما بهتر است برای پیشگیری از هر نوع اختلاف احتمالی ثمن معامله به طور دقیق در قرارداد ذکر شود.

تفاوت مطالبه ثمن و استرداد مبیع و ثمن معامله چیست؟

استرداد ثمن با مطالبه آن یکی نیست و نباید با هم یکی پنداشته شوند. درخواست مطالبه ثمن مربوط به وقتی است که خریدار از پرداخت ثمن خودداری کند و فروشنده درخواست الزام پرداخت ثمن را راهی دادگاه کند.

درخواست استرداد ثمن برای موقعی است که خریدار خواهان پس گرفتن مبلغی است که به فروشنده پرداخت کرده است. خریدار می تواند در چند موقعیت درخواست استرداد ثمن را داشته باشد: وقتی که معامله بین فروشنده و خریدار به دلایل قانونی باطل شود و یا معامله شکل گرفته فسخ شود. معامله با توافق دو طرفه اقاله شود. اگر مبیع به فرد دیگری به غیر از فروشنده تعلق داشته باشد.

مراحل اقدام برای استرداد یا مطالبه ثمن معامله چگونه است؟

دادگاه صالح برای رسیدگی به پرونده اثبات پرداخت ثمن معامله در محل اقامت خوانده تشکیل می شود. برای پیگیری پرونده خواهان باید در ابتدا به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نماید و درخواست خود را به همراه دلایل آن ثبت کند. سپس دادخواست به شعبه های حقوقی ارجاع داده می شود و برای آن وقت دادرسی تعیین می شود و مورد بررسی قرار می گیرد. طبق قانون اگر ثمن معامله به 200 میلیون ریال برسد، رسیدگی به پرونده در شورای حل اختلاف محلی انجام می شود که خوانده در آنجا سکونت دارد.