پیش از پاسخ سوال (قرارداد جعاله چیست؟) بهتر است ابتدا به این سوال پاسخ بدهیم که (قرارداد چیست؟)

روشن شدن تعریف دقیق این اصطلاح باعث می شود به درک عمیق تری از موضوع دست پیدا کنید و پس از آن خواهید دانست که قرارداد جعاله چیست؟

در زندگی اجتماعی، انسان ها افراد به تعاملات اجتماعی فراوانی می پردازند و در امور مختلف زندگی با یکدیگر به شراکت می پردازند. مواردی مانند شراکت، خرید و فروش، ازدواج، اخذ وام و... همگی جزو مواردی هستند که انسان ها را درگیر فعالیت های اشتراکی میکنند. برای اینکه مفاد این همکاری ها و تعاملات مشخص باشد و افراد حاضر در این همکاری ها از پشتوانه ای قانونی برخوردار باشند، تمام جزئیات و مراحل کار به صورت کتبی ثبت می شوند و افراد مربوطه با امضای خود به آن واقعیت می بخشند. به این شرایط و ضوابط که به روشنی ذکر و ثبت شده و زیر آن مهر یا امضا خورده، قرارداد گفته می شود. البته ناگفته نماند که قرارداد می تواند کتبی نباشد و قراردادهای شفاهی نیز وجود دارند و در قانون تعریف شده اند.

برای هر فعالیتی قراردادی قانونی قابل تنظیم است که قانون در آن حقوق و وظایف هر یک از طرفین را مشخص کرده است. در ادامه در این مقاله از سایت آگهی ملکی فایل املاک همراه ما باشید تا به صورت جامع به تفسیر قرارداد جعاله بپردازیم.

 

مفهوم قرارداد جعاله چیست؟

جعاله در لغت به معنی انجام کار است. در فعالیت هایی که طی آن فردی از شخص دیگری میخواهد کاری را برای او انجام دهد تا در قبال آن حق الزحمه ای را دریافت کند، بین دو شخص درگیر ماجرا قرارداد جعاله عقد می شود. در این قرارداد جزئیاتی مانند مشخصات کارفرما و انجام دهنده کار و خود کار و میزان حق الزحمه آن باید قید شود.

اشکال مختلفی از قرارداد جعاله وجود دارد. قرارداد جعاله خرید یا فروش ملک و زمین، قرارداد جعاله اخذ وام، قرارداد جعاله خرید کالا نمونه ای از این موارد هستند. در هر کدام از این قراردادها شخصی از فرد دیگری می خواهد که کار خاصی را برای او انجام دهد.

این قرارداد بر اساس فقه و قانون تنظیم شده است و در فصل هفتم قانون مدنی از ماده 561 تا ماده 570 در مورد جعاله و شرایط آن صحبت شده است.

حال که به طور کلی متوجه شدید قرارداد جعاله چیست؟ وارد جزئیات آن می شویم تا درک بهتری از تمام اجزای این قرارداد به دست آورید.

 

انواع قرارداد جعاله

قرارداد جعاله می تواند عام یا خاص باشد.

  • قرارداد جعاله عام چیست؟

در قرارداد جعاله عام فردی مثلا با انتشار یک آگهی خبر می دهد که اگر کسی کیف پول گم شده او را پیدا کند، فلان مقدار مژگانی دریافت خواهد کرد. در این صورت جاعل فرد مشخصی نیست و هر کس که بتواند کار و موضوع قرارداد را انجام دهد و کیف پول را پیدا کند، مژدگانی یا جعل را دریافت خواهد کرد.

  • قرارداد جعاله خاص چیست؟ شرایط این نوع از قرارداد جعاله چیست؟

برخلاف قرارداد جعاله عام، در جعاله خاص فرد مشخصی وظیفه انجام دادن کار جاعل را به عهده دارد.

مثال این قضیه وقتی است که فرضا کسی شخص خاصی را استخدام کند و پروژه ای را به بسپارد و قرار آن ها بر این باشد که پس از انجام کار حق الزحمه یا اجرت المثل فاعل یا کارگر پرداخت شود.

 

ارکان اصلی قرارداد جعاله چیست؟

ارکان مختلف در قرارداد جعاله عبارتند از: جاعل (درخواست کننده کار یا کارفرما)، فاعل (انجام دهنده کار)، جعل یا موضوع یا مورد جعاله (کاری که باید انجام شود)، حق الجعاله (حق الزحمه یا مبلغ پرداختی در قبال انجام کار)

شرایط ارکان اصلی قرارداد جعاله چیست؟

شرایط جاعل و فاعل:

جاعل یا کسی که انجام کار را درخواست کرده، باید اهلیت داشته باشد اهلیت داشتن به معنی عاقل و بالغ بودن است. این شخص باید به سن بلوغ شرعی و سن بلوغ قانونی برای دخل و تصرف در اموال خود رسیده باشد. این شرایط برای عامل متفاوت است. به این شکل که اگر عامل سفیه یا صغیر باشد (دیوانه یا زیر سن)، اما به هر حال کار را انجام داده باشد، مزد کار آن ها باید حتما پرداخت شود. مزد کار آن ها باید به سرپرست یا ولی آن ها داده شود.

شرایط موضوع یا کار جعاله:

برای اعمال نامشروع و غیر عقلانی جعاله باطل خواهد بود. طبق این اصل موضوع جعاله نباید خلاف شرع و حرام باشد. قرارداد جعاله برای اعمال نامشروع مانند جابجایی مواد مخدر باطل است.

دیگر این که هدف از عقد قرارداد جعاله باید منطقی باشد. قرارداد جعاله برای اعمالی که هیچ دلیل و منطقی خاصی پشت آن ها نیست، باطل است. مثلا اگر شخصی برای شیطنت بگوید در عوض انجام دادن کاری بسیار سخت مبلغی را پرداخت خواهد کرد، به دلیل غیر عقلانی بود این خواسته قرارداد باطل است.

شرایط حق الجعاله یا مبلغ جعاله:

نیازی نیست که میزان حق الجعاله از قبل دقیقا مشخص شده باشد. فرضا اگر کسی بگوید که در صورت پیدا کردن کیف پول وی، فرد یابنده مژدگانی دریافت خواهد کرد ولی میزان آن را مشخص نکند، باز هم قرارداد صحیح است.

ساختار قرارداد جعاله  به چه صورت است؟

اطلاعات و مشخصات دو طرف قرارداد:

 دو طرف قرارداد که عامل و جاعل هستند، باید اطلاعات کامل و مشخصات خود را در قرارداد ذکر کنند. اطلاعاتی مانند، نام و نام خانوادگی، نام پدر و شماره شناسنامه، کد ملی، آدرس، کد پستی و شماره تماس هر دو طرف برای عقد قرارداد اشخاص حقیقی مورد نیاز هستند. برای اشخاص حقوقی هم نام شرکت، شماره ثبت، آدرس، کد اقتصادی، شماره تماس و نام نماینده و سمت نماینده مورد نیاز هستند.

موضوع یا مورد جعاله در قرارداد جعاله باید به روشنی ذکر شود.

حق الزحمه یا حق الجعاله در قرارداد جعاله مورد دیگری است که باید ذکر شود.

نحوه پرداخت حق الزحمه یا حق الجعاله به این صورت است که پس از اتمام کار پرداخت خواهد شد.

مدت قرارداد جعاله مشخص کننده تاریخ شروع و پایان کار است.

تعهدات جاعل و فاعل در قبال یکدیگر: بر حسب نوع کاری که قرار است انجام شود، هرگونه مسئولیتی بین جاعل و فاعل شکل خواهد گرفت باید در این قسمت ذکر شود.

شرایط قرارداد جعاله: اگر برای انجام کار شرایط خاصی وجود دارد باید در این قسمت ذکر شود.

وجه التزام در قرارداد جعاله به این معناست که فعال باید کار را در مدت مشخص شده به اتمام برساند و به ازای تاخیر جریمه خواهد شد.

فسخ قرارداد جعاله به این صورت است که هر کدام از طرفین تا زمانی که کار به اتمام نرسیده است، می توانند قرارداد را فسخ کنند ولی اگر جال این کار را بکند باید حق الزحمه فاعل را پرداخت کند.

مرجع حل اختلاف در قرارداد جعاله: در این قسمت برای اختلافات احتمالی که پیش خواهند آمد شخصی را به عنوان داور مشخص می کنند.

 

امیدواریم در این مقاله توضیح کاملی از قرارداد جعاله را  شرح داده باشیم و برایتان کاربردی بوده باشد, اگر به دنبال پاسخ قرارداد جعاله به اینجا هدایت شدید حتما یکی دیگر از اصلاحات و مواردی که برایتان  مفید است و لازم است که بدانید  تفاوت فسخ، تفاسخ، انفساخ و اقاله است که برایتان در یک مقاله جداگانه کاملا شرح داده ایم.